Η κατανάλωση αλκοόλ στις ημέρες του COVID-19
Μετάφραση: Παναγιώτης Παναγιωτίδης, Στρατιωτικός Ψυχίατρος
Επιστ. συνεργάτης Ά Παν/κης Ψυχιατρικής Κλινικής ΑΠΘ, ΓΝ Παπαγεωργίου, Θεσ/νίκη
Ενώ μπαρ, εστιατόρια και παμπ είναι κλειστά σχεδόν σε ολόκληρη την ΕΕ και ορισμένες εταιρείες αλλάζουν την αλυσίδα παραγωγή τους σε προϊόντα απολύμανσης χεριών, υπάρχουν ορισμένες αναφορές ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί στην πραγματικότητα να αυξάνει. Στο Βέλγιο, για παράδειγμα, οι πωλήσεις αλκοόλ στα σούπερ μάρκετ έχουν αυξηθεί κατά 10 έως 15%. Η απομάκρυνση από αγαπημένα άτομα, η αβεβαιότητα σχετικά με το παρόν και το μέλλον, η πλήξη και η άγνοια γύρω από τη νέα αυτή ασθένεια, μπορούν, μερικές φορές, να έχουν δραματικές επιπτώσεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) επισημαίνει ότι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας θα πρέπει να προετοιμαστούν για μια έξαρση αιτημάτων θεραπείας και παρεμβάσεων που θα προέλθει από τα μέτρα έναντι της πανδημίας και την κοινωνική αποστασιοποίηση.
Οι άνθρωποι αποθηκεύουν οινοπνευματώδη ποτά, κρασί και μπύρα, προετοιμάζοντας την παραμονή τους στο σπίτι. Στη Βρετανία, οι πωλήσεις οινοπνευματωδών ποτών υπερέβησαν την άνοδο των πωλήσεων των παντοπωλείων, με άλμα 22%. Για να διατηρηθεί η προσφορά αλκοόλ και οι ίδιες οι επιχειρήσεις αναπτύσσουν υπηρεσίες παράδοσης κατ’οίκον για την κάλυψη της ζήτησης των καταναλωτών.
Το αλκοόλ επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα
Η κατανάλωση αλκοόλ δεν χρειάζεται να είναι χρόνια για να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Στην πραγματικότητα, η έρευνα δείχνει ότι η οξεία υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα. Κάτι ακριβώς αντίθετο από το ζητούμενο εν μέσω μίας παγκόσμιας πανδημίας.
Η κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, στους πνεύμονες και το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης ασθενειών όπως η φυματίωση, η πνευμονία και το σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας, αλλά και την ευαλωτότητα στις ιογενείς λοιμώξεις.
Ψυχική υγεία
Ωστόσο, τέτοιοι «αθώοι» και πολιτισμικά καθιερωμένοι τρόποι διατήρησης επαφών με τους φίλους και τους συναδέλφους μας, όπως η κατανάλωση οινοπνευματωδών προϊόντων, μακροπρόθεσμα θα μπορούσαν να επιφέρουν αρνητικές συνέπειες. Ενώ βιώνουμε υψηλότερα επίπεδα άγχους, καλούμαστε να φροντίσουμε την ψυχική μας υγεία χωρίς να στραφούμε στο αλκοόλ ως μηχανισμό αντιμετώπισης.
Η τρίτη σε συχνότητα διαταραχή ψυχικής υγείας στον κόσμο είναι η Διαταραχή Χρήσης Αλκοόλ (ΔΧΑ). Η σημερινή πανδημία μπορεί να διαταράξει τις ισορροπίες των ανθρώπων που ήδη πάσχουν από ΔΧΑ ή να οδηγήσει άλλα άτομα στην αύξηση της χρήσης, μέσα από το στρες που μπορεί να επιφέρει.
Το αλκοόλ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιηθεί ως μηχανισμός αντιμετώπισης. Παρακάτω υπάρχουν εναλλακτικές στρατηγικές που θα βοηθήσουν όλους μας να αντιμετωπίσουμε το άγχος κατά τη διάρκεια αυτών των πρωτοφανών γεγονότων.
Πώς να αντιμετωπίσετε το COVID-19 χωρίς να πίνετε υπερβολικό αλκοόλ:
- Συνδεθείτε με άλλους με τη χρήση της τεχνολογίας
- Βοηθήστε τους άλλους για να βοηθήσετε τον εαυτό σας, στρέφοντας την προσοχή σας στη βοήθεια άλλων, θα σας βοηθήσει να ξεχάσετε το δικό σας άγχος
- Καταναλώστε υγιεινά και ισορροπημένα γεύματα
- Πίνετε αρκετό νερό
- Άσκηση μέσα ή έξω μία φορά την ημέρα (εφαρμόζοντας τις επίσημες οδηγίες).
- Κοιμηθείτε καλά (αποφεύγοντας τις οθόνες πριν την κατάκλιση, μειώνοντας την καφεΐνη και διαμορφώνοντας ένα ξεκούραστο περιβάλλον)
- Απενεργοποιείστε – ελέγξτε τα μέσα ενημέρωσης και της λήψης πληροφοριών: Η 24ωρη ενημέρωση και η συνεχής αναζήτηση μπορεί να αυξήσουν τα συναισθήματα άγχους
- Ακολουθήστε ευχάριστες δραστηριότητες, όποιες κι αν είναι αυτές για τον καθένα
- Πάρτε χρόνο για να χαλαρώσετε και να εστιάσετε στο παρόν: Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να βοηθήσουν μερικούς ανθρώπους να ασχοληθούν με τα συναισθήματα του άγχους.
- Εάν μπορείτε, μία φορά την μέρα βγείτε έξω ή φέρετε τη φύση μέσα: Η διαμονή σε χώρους πρασίνου μπορεί να ωφελήσει τόσο την πνευματική όσο και τη σωματική σας ευεξία. Εάν δεν μπορείτε να βρεθείτε έξω μπορείτε να δοκιμάσετε να διαμορφώσετε τον χώρο ώστε να δέχεται περισσότερες επιδράσεις από το περιβάλλον (ανοικτά παράθυρα, φυσικός φωτισμός)
Για συμβουλές του ΠΟΥ σχετικά με την αντιμετώπιση του στρες κατά τη διάρκεια της επίσκεψης COVID-19 :
https: //www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/coping-with-stress.pdf? sfvrsn = 9845bc3a_2 & ua …
https: //www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/mental-health-considerations.pdf? sfvrsn = 6d3578a …
Παρακολουθήστε τη χρήση αλκοόλ
Εάν ανησυχείτε για πιθανή αύξηση της κατανάλωσης υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία και applications στο διαδίκτυο που μπορούν να σας βοηθήσουν να την παρακολουθήσετε, ώστε να μπορείτε να αποφασίσετε να μειώσετε εάν αυτό χρειαστεί.
Αποκτήστε υποστήριξη από απόσταση.
Το αλκοόλ σε καραντίνα
Ο ΠΟΥ εξέδωσε οδηγίες για τα άτομα και τις οικογένειες για τις οποίες έχει προταθεί ή απαιτείται η εισαγωγή σε καραντίνα και απομόνωση. Περιέχουν μία χρήσιμη δέσμη κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με το αλκοόλ που θα μπορούσαν ενδεχομένως να εφαρμοστούν στην πλειονότητα του ευρωπαϊκού πληθυσμού εν μέσω των περιορισμών που εφαρμόζονται.
Το αλκοόλ δεν είναι μόνο μια ψυχοδραστική ουσία που μπορεί να οδηγήσει στην εξάρτηση και επιβλαβής σε οποιοδήποτε βαθμό κατανάλωσης, αλλά και μία ουσία που αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι, η χρήση αλκοόλ και ιδιαίτερα η βαριά χρήση, υπονομεύει την ικανότητα του οργανισμού να αντιμετωπίσει μολυσματικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του COVID-19.
Συνιστάται η αποφυγή της χρήσης αλκοόλ γενικά, αλλά ιδιαίτερα όταν ένα άτομο βρίσκεται σε συνθήκες περιορισμού. Ως ψυχοτρόπος ουσία, το αλκοόλ επηρεάζει επίσης και την ψυχική κατάσταση και την ικανότητα λήψης αποφάσεων, κάνοντας τα άτομα περισσότερο ευάλωτα σε κινδύνους, όπως πτώσεις, τραυματισμοί ή εκδήλωση βίας, όταν περιορίζονται με άλλους ανθρώπους.
Η κατανάλωση αλκοόλ είναι επίσης γνωστό ότι αυξάνει την εκδήλωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης, άγχους, φόβου και πανικού – συμπτώματα που μπορεί να ενταθούν κατά την απομόνωση και τον αυτοπεριορισμό. Η κατανάλωση οινοπνεύματος δεν είναι ένας καλός μηχανισμός διαχείρισης, ούτε βραχυπρόθεσμα ούτε μακροπρόθεσμα, αν και συχνά επικρατεί η αντίληψη ότι λειτουργεί αγχολυτικά. Επίσης, καθιστά ορισμένα φάρμακα λιγότερο αποτελεσματικά, αυξάνοντας παράλληλα την ισχύ και την τοξικότητα άλλων.
Συνιστάται η αποφυγή της χρήσης αλκοόλ σε συνδυασμό με αναλγητικά φάρμακα, καθώς το αλκοόλ παρεμβαίνει στην ηπατική λειτουργία με πιθανότητα ανεπιθύμητων ενεργειών, συμπεριλαμβανομένης της ηπατικής ανεπάρκειας. Σε καμία περίπτωση η χρήση αλκοολούχων προϊόντων δεν θεωρείται μέτρο πρόληψης ή θεραπείας έναντι του COVID-19.
Το αλκοόλ δεν αποτελεί απαραίτητο συστατικό μίας υγειούς διατροφής και δεν αποτελεί μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής και συνεπώς δεν χρειάζεται να βρίσκεται στη λίστα αγορών.
Πηγή: EuroCare, European Alcohol Policy Alliance, 3 Απρ 2020
