Νόμος 4764/2020  και η οργάνωση των ψυχιατρικών υπηρεσιών. Τρία άρθρα του νόμου 4764/2020 αφορούν  σημαντικά ζητήματα σε ότι αφορά την λειτουργία του δικτύου ψυχιατρικών υπηρεσιών της Ελλάδας. -Άρθρο 48: Οι μονάδες έγκαιρη  παρέμβασης στη ψύχωση αποτελούν μια  καινοτομία που έχει θετική απήχηση στη διεθνή βιβλιογραφία. Εισάγονται ως  οργανικές μονάδες του βασικού νόμου 2716/1999 , πρόσθετο άρθρο 12^Α. Μπορούν να γίνουν από διάφορους φορείς, ένα σημαντικό όμως ζήτημα είναι να δημιουργηθούν νέες σχετικές μονάδες ή να ενταχθούν στους υπάρχοντες φορείς , με το ανάλογο νέο προσωπικό και όχι να αναδιανεμηθεί το υπάρχον και κατά γενική ομολογία ελλιπές προσωπικό.  Προβληματισμό δημιουργεί και η δυνατότητα να μετατραπούν σε μονάδες έγκαιρης παρέμβασης στη ψύχωση άλλες λειτουργούσες μονάδες, πλην των κινητών, χωρίς περισσότερες διευκρινίσεις.  Οφείλουμε να τονίσουμε ότι τα διεθνή πρότυπα μονάδων έγκαιρης παρέμβασης στη ψύχωση συνδυάζονται  με έντονο πρόγραμμα κοινοτικής και γενικότερα κοινωνικής στήριξης των νέων, δηλαδή με προγράμματα κοινοτικής ψυχιατρικής. -Άρθρο 49: Η δυνατότητα μετατροπής σε Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης  των Κέντρων  Ημέρας, Νοσοκομείων Ημέρας και Κέντρων Παρέμβασης στην Κρίση για ενήλικες, παιδιά ή εφήβους, απαιτεί επίσης συγκεκριμένες δεσμεύσεις για να μπορέσουν να συνεχίσουν να παρέχουν το έργο που εξασφάλιζαν ως σήμερα. -Άρθρο 50. Αφορά το πέμπτο και έκτο εδάφιο της υποπερ. γγγ) της περ. β΄ της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), όπως όμως εξειδικεύτηκε από τον νόμο 4461/2017 για τις  Περιφερειακές Διοικήσεις  Τομέων Ψυχικής Υγείας με τα Περιφερειακά Διατομεακά Συμβούλια των τομέων ψυχικής υγείας , που συνήθως εκπροσωπούν δύο τομείς. Είναι  γνωστή από την ως σήμερα μερική εφαρμογή  η δυσκολία εκλογής τόσο των μελών των Περιφερειακών  Διοικήσεων των Τομέων Ψυχικής Υγείας και πολύ περισσότερο  των αιρετών για κάθε τομέα   για ενήλικους  Τομεακών Επιστημονικών Επιτροπών Ψυχικής  Υγείας (Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε.) και  παιδιά, εφήβους (Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.). Μόνο ως προσωρινό μέτρο  ως την  επείγουσα εξειδίκευση των διαδικασιών εκλογής και της σύνθεσης των επιτροπών  των προβλεπομένων από τον νόμο 4461/207  ή πιθανού νέου νόμου, είναι νοητός ο ορισμός  του προέδρου και αντιπροέδρου  αυτών των επιτροπών επί απουσίας αιρετών μελών από το Υπουργείο Υγείας. -Τέλος, τα άρθρα 48,49,50 επανεισάγουν την «καινοτομία» του νόμου 4272/2014 , δηλαδή της προθεσμίας των 15 ημερών για την απάντηση στις προτάσεις του Υπ. Υγείας  από τα αρμόδια όργανα που συνήθως ισοδυναμεί με απουσία απάντησης. Παρακαλούμε για τις τοποθετήσεις και τις απόψεις σας

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας

  Παράρτημα:   Νόμος 4764/2020  (ΦΕΚ 256-Α, 23.12.20)   Άρθρο 48 Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση

1. Στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96) συγκαταλέγονται και οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.
2. Στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας που επιτρέπεται να λειτουργούν από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 2716/1999, συγκαταλέγονται και οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.
3. Μετά το άρθρο 12 του ν. 2716/1999, προστίθεται άρθρο 12Α ως εξής:

«Άρθρο 12Α Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση

1. Οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση παρέχουν σε άτομα με πρώτο επεισόδιο ψυχωτικής διαταραχής και για καθορισμένο χρονικό διάστημα, υπηρεσίες έγκαιρης διάγνωσης, θεραπευτικής παρέμβασης, παρακολούθησης, ατομικής υποστήριξης, αποκατάστασης, οικογενειακής στήριξης και πρόληψης των ψυχωτικών διαταραχών ή ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας στην κοινότητα ή και κατ’ οίκον, στα όρια του Τομέα Ψυχικής Υγείας, στο πλαίσιο της δικτύωσής τους με τις λοιπές μονάδες ψυχικής υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας και τις λοιπές υπηρεσίες υγείας της περιοχής, με ιδιαίτερη έμφαση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, και τη συνεργασία με άλλους φορείς και υπηρεσίες της κοινότητας.
2. Οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση συστήνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υγείας, Εσωτερικών και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, έπειτα από γνώμη του οικείου Περιφερειακού Διατομεακού Συμβουλίου, η οποία παρέχεται εντός δύο (2) εβδομάδων από την κατάθεση σχετικού ερωτήματος εκ μέρους του Υπουργού Υγείας. Οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση συστήνονται ως οργανικές μονάδες των νοσοκομείων τον.δ. 2592/1953 (Α΄ 254), των Ερευνητικών Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας, των Κέντρων Ψυχικής Υγείας της παρ. 1 του άρθρου 4 του παρόντος και των Κοινοτικών Κέντρων Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων του άρθρου 67 του ν. 4486/2017 (Α΄ 115), για την εξυπηρέτηση των αναγκών ψυχικής υγείας ενός ή περισσότερων Τομέων Ψυχικής Υγείας.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Εσωτερικών, ύστερα από γνώμη του οικείου Περιφερειακού Διατομεακού Συμβουλίου, η οποία παρέχεται εντός δύο (2) εβδομάδων από την κατάθεση σχετικού ερωτήματος εκ μέρους του Υπουργού Υγείας, δύνανται να μετατρέπονται ήδη λειτουργούσες Μονάδες Ψυχικής Υγείας της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 2716/1999, εκτός των Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, σε Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υγείας, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του οικείου Περιφερειακού Διατομεακού Συμβουλίου και της Επιτροπής Ψυχικής Υγείας του ΚΕ.Σ.Υ., οι οποίες παρέχονται εντός δύο (2) εβδομάδων από την κατάθεση σχετικού ερωτήματος εκ μέρους του Υπουργού Υγείας, καθώς και σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου του οικείου Α.Ε.Ι., είναι δυνατή η ίδρυση και εγκατάσταση Μονάδων Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση στις Ψυχιατρικές Κλινικές των Α.Ε.Ι., που λειτουργούν σύμφωνα με το άρθρο 28Α του ν. 4485/2017 (Α΄ 114) και τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας τους, καθώς και η μετατροπή μονάδων ή υπηρεσιών των Κλινικών αυτών σε Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.
5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται ο τρόπος λειτουργίας, η στελέχωση, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που αφορά στη σύσταση και λειτουργία των Μονάδων Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.»

  Άρθρο 49 Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης – Τροποποίηση του άρθρου 8 του ν. 2716/1999   Το άρθρο 8 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96) αντικαθίσταται ως εξής: «Άρθρο 8 Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης 1. Τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης μπορεί να είναι Κέντρα Ημέρας, Νοσοκομεία Ημέρας και Κέντρα Παρέμβασης στην Κρίση για ενήλικες, Παιδιά ή Εφήβους.

2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Υγείας, Εσωτερικών και του κατά περίπτωση συναρμοδίου Υπουργού, μετά από πρόταση των αντίστοιχων Τομεακών Επιστημονικών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων (Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε.) και Τομεακών Επιστημονικών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων (Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.), ορίζονται τα τμήματα, οι Μονάδες ή οι υπηρεσίες των αποκεντρωμένων μονάδων των Γενικών Νοσοκομείων, των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων, των Ερευνητικών Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Κλινικών ή Μονάδων Τμημάτων ή Σχολών Επιστημών Υγείας των ΑνώτατωνΕκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, οι οποίες λειτουργούν ως Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Εσωτερικών, μετά από πρόταση της αντίστοιχης Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε. ή Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., μετατρέπονται τμήμα ή τμήματα ή υπηρεσίες των αποκεντρωμένων μονάδων των νοσοκομείων και Ψυχιατρικών Νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 (Α΄ 254) και του ν. 1397/1983 (Α΄ 143), σε Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υγείας, μετά από γνώμη της αντίστοιχης Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε. ή Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. και της οικείας Ιατρικής Σχολής, μετατρέπονται τμήμα ή τμήματα ή μονάδες των Ερευνητικών Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Κλινικών ή Μονάδων Τμημάτων ή Σχολών Επιστημών Υγείας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, σε Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης.

 

5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υγείας και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, δύναται να συστήνονται Κέντρα Ημέρας από Σχολές ή Τμήματα Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), που διεξάγουν έρευνα και παρεμβαίνουν σε ζητήματα ψυχικής υγείας των φοιτητών. Η ως άνω απόφαση εκδίδεται έπειτα από εισήγηση της Συγκλήτου του οικείου Α.Ε.Ι. και γνώμη του αρμόδιου Περιφερειακού Διατομεακού Συμβουλίου, η οποία παρέχεται εντός δύο (2) εβδομάδων από την κατάθεση σχετικού ερωτήματος εκ μέρους του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων ή του Υπουργού Υγείας. Η οικονομική διαχείριση της χρηματοδότησης των Κέντρων αυτών πραγματοποιείται στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων που διαχειρίζεται ο Ε.Λ.Κ.Ε. του οικείου Α.Ε.Ι.
6. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση συναρμοδίου Υπουργού ορίζονται ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας, οι προϋποθέσεις και οι όροι, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος.»

  Άρθρο 50 Ζητήματα Επιστημονικών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας – Τροποποίηση της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 2716/1999 Το πέμπτο και έκτο εδάφιο της υποπερ. γγγ) της περ. β΄ της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), αντικαθίστανται ως εξής: «Εάν δεν υπάρχει επαρκής αριθμός προσώπων για τη στελέχωση των Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε. και των Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., ο Υπουργός Υγείας ορίζει πρόσωπα με κύρος και εμπειρία στην ψυχική υγεία από τους αντίστοιχους Το.Ψ.Υ.Ε. και Το.Ψ.Υ.Π.Ε., ώστε να συμπληρώνεται τουλάχιστον η απαρτία της εκάστοτε Επιτροπής. Πρόεδρος της Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε. και της Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. εκλέγεται, με τον αναπληρωτή του, από τα μέλη των αντίστοιχων επιτροπών, ένας από τους εκλεγμένους ψυχιάτρους ή παιδοψυχιάτρους, αντιστοίχως. Εφόσον αυτό δεν καταστεί δυνατό, για οποιονδήποτε λόγο, και ιδίως εάν στην Επιτροπή δεν υπάρχουν αιρετά μέλη, λόγω μη διεκπεραίωσης της εκλογικής διαδικασίας της υποπερ. δδ΄ της περ. α΄ και της υποπερ. εε΄ της περ. β΄, ο Υπουργός Υγείας ορίζει τον Πρόεδρο και τον αναπληρωτή του από τους διορισμένους ψυχιάτρους και παιδοψυχιάτρους, αντίστοιχα. Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, δεν καθίσταται δυνατή η συγκρότηση της εκάστοτε Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Ε. ή Τ.Επ.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε., οι αρμοδιότητές της ασκούνται από αντίστοιχη Επιτροπή όμορου Το.Ψ.Υ., έπειτα από σχετική απόφαση του Υπουργού Υγείας. Σε κάθε άλλη περίπτωση, οι αρμοδιότητες αυτές ασκούνται από το οικείο Περιφερειακό Διατομεακό Συμβούλιο, έπειτα από σχετική απόφαση του Υπουργού Υγείας.»